เพราะในผู้ป่วยภูมิแพ้หรือไซนัสอักเสบต่างเคยผ่าน “การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ” กันมาแล้ว ทำให้ในบางครั้งอดกังวลไม่ได้ว่าการล้างจมูกบ่อยๆ จะส่งผลอันตรายต่อจมูกได้หรือไม่? ซึ่งจริงๆ แล้ว การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือนั้นสามารถทำได้โดยไม่เกิดโทษต่อจมูกหรือร่างกาย… หากล้างจมูกอย่างถูกต้อง ดังนั้น เพื่อประโยชน์ทั้งในผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ ไซนัสอักเสบ หรือแม้แต่ผู้ที่แข็งแรงดีที่อยากป้องกันการเกิดภูมิแพ้หรือไซนัสอักเสบ ขั้นตอนการล้างจมูกที่ถูกต้องจึงถือว่าสำคัญมาก!
การล้างจมูก..มีประโยชน์อย่างไร?
- ช่วยบรรเทาอาการหวัดเรื้อรัง อาการคัดจมูก หรืออาการระคายเคืองในจมูกให้ดีขึ้น
- ชำระล้างสิ่งสกปรกและเชื้อโรคออกจากจมูก ล้างมูกเหนียวข้น ช่วยให้โพรงจมูกสะอาด
- ชำระล้างคราบสะเก็ดแข็งของเยื่อบุจมูกหลังการผ่าตัดจมูกและไซนัส
- ป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคจากจมูกและไซนัสไปสู่ปอด
- การล้างจมูกก่อนใช้ยาพ่นจมูก จะช่วยให้ยาพ่นจมูกมีประสิทธิภาพดีขึ้น
ขั้นตอนการล้างจมูกที่ถูกวิธี
- อุ่นน้ำเกลือก่อนล้างจมูก เนื่องจากการใช้น้ำเกลือที่ไม่ได้ผ่านการอุ่นอาจทำให้เกิดการคัดจมูกหลังการล้างได้ โดยเทน้ำเกลือสำเร็จรูปใส่ในภาชนะสะอาดที่มีลักษณะปากกว้าง เช่น ชาม นำไปอุ่นในไมโครเวฟ แล้วทดสอบระดับความอุ่นของน้ำเกลือกับหลังมือก่อนนำไปล้างจมูก
- ล้างจมูกบนโต๊ะ โดยนำภาชนะ เช่น ชามหรือกะละมังมาวางเพื่อรองรับน้ำเกลือจากการล้างจมูก หรือล้างในอ่างล้างหน้า
- ดูดน้ำเกลือที่อุ่นแล้วด้วยลูกยางแดงหรือกระบอกฉีดยาที่แพทย์จ่ายให้ โดยดูดน้ำเกลือประมาณ 5 ซีซี สำหรับเด็ก หรือประมาณ 10-15 ซีซี สำหรับผู้ใหญ่
- โน้มตัวไปข้างหน้าและก้มหน้าเล็กน้อย โดยให้ใบหน้าอยู่เหนือภาชนะสำหรับรองรับน้ำเกลือ
- นำปลายลูกยางแดงหรือกระบอกฉีดยาใส่เข้าไปในจมูก โดยเริ่มล้างจมูกจากข้างที่มีอาการคัดน้อยกว่า อ้าปากค้างไว้ สูดหายใจเข้าเต็มที่และกลั้นหายใจไว้
- บีบลูกยางแดงหรือดันกระบอกสูบของกระบอกฉีดยาเบาๆ เพื่อให้น้ำเกลือไหลเข้าไปในโพรงจมูกอย่างช้าๆ โดยน้ำเกลือที่ไหลเข้าไปในรูจมูกข้างหนึ่งจะไหลออกมาทางรูจมูกอีกข้างหนึ่ง หลังจากน้ำเกลือไหลออกมาแล้วจึงค่อยหายใจตามปกติ
ข้อควรระวังในการล้างจมูกด้วย
- ในระหว่างการดันน้ำเกลือเข้าไปในโพรงจมูก จำเป็นต้องกลั้นหายใจไว้ เพื่อป้องกันไม่ให้หายใจเอาน้ำเกลือลงไปยังกล่องเสียงและหลอดลม เพราะจะทำให้เกิดการสำลักได้
- ล้างอุปกรณ์ที่ใช้ล้างจมูกหลังใช้งานเสร็จทุกครั้ง โดยนำมาล้างกับน้ำสบู่ และล้างด้วยน้ำประปาจนสะอาด ก่อนนำมาผึ่งให้แห้ง
ล้างจมูกกี่ครั้ง? ถึงจะชำระล้างสิ่งสกปรกได้
ในการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือแต่ละครั้งนั้น ควรล้างจนกว่าน้ำเกลือที่ไหลออกมาทางจมูกและปากใสเหมือนกับน้ำเกลือก่อนล้างจมูก โดยการล้างจมูกที่มีประสิทธิภาพควรล้างโพรงจมูกในทุกทิศทาง ทั้งทางขวา ซ้าย ด้านบนและด้านล่างของโพรงจมูก เพื่อให้สามารถชะล้างน้ำมูกหรือสิ่งสกปรกออกมาได้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้
ที่มา: โรงพยาบาลพญไท
มิถุนายน 2568